“Λεωφορείο ο πόθος” του Τένεσι Ουίλιαμς, σε σκηνοθεσία Ζαχαρία Ρόχα, στο θέατρο “Διάχρονο”.
Γράφει η Μπάτσου Αγγελική
Οι kallitexnes.gr παρακολούθησαν την πρεμιέρα του θεατρικού “Λεωφορείο ο πόθος”, του Τένεσι Ουίλιαμς, σε σκηνοθεσία Ζαχαρία Ρόχα, στο θέατρο “Διάχρονο”.
Έπειτα από τον “Γυάλινο κόσμο”(1944), ο σπουδαίος αυτός Αμερικανός συγγραφέας, επιχειρεί με το “Λεωφορείο ο πόθος”(1947) να διεισδύσει όχι στο γιατί αλλά στο πώς της κατάρρευσης του αμερικανικού ονείρου. Με μια καθαρά υποκειμενική ματιά, βασισμένη στα προσωπικά του βιώματα (έζησε από κοντά την πνευματική πτώση της αδερφής του η οποία ήταν σχιζοφρενής), μεταφέρει με λυρικό, σχεδόν ποιητικό τρόπο μια ατομική οπτική και την τοποθετεί σε ένα ιστορικό πλαίσιο. Η οικονομική κατάρρευση του 1929, έφερε ριζικές αλλαγές τόσο στον τρόπο σκέψης όσο και στην κοινωνική διάρθρωση. Καταργήθηκαν παλιές κοινωνικές τάξεις και στη θέση τους ανέβηκαν νέες. Καινούργιες θεωρίες, σκέψεις και συμπεριφορές αντικατέστησαν τις παλιές, παρωχημένες δομές και μέσα σε όλον αυτόν τον παθιασμένο χείμαρρο του τότε παρόντος έλαβαν χώρα φαινόμενα τα οποία “μεταφράζονται” όπως ακριβώς και τα πάθη των φωνηέντων.
“…η συναίρεση, η έκθλιψη, η αφαίρεση, η αποκοπή, η συγκοπή, η αποβολή και τέλος η αλλαγή. Αυτό συμβαίνει και στα πάθη των ανθρώπων”. Με αυτά τα λόγια, που δε θα μπορούσαν να περιγράψουν πιο ακριβέστερα το πνεύμα της συγγραφής του συγκεκριμένου έργου, ο σκηνοθέτης της παράστασης Ζαχαρίας Ρόχας, εισάγει το κοινό του στην πλοκή του θεατρικού.
Εκείνο που προκαλεί ιδιαίτερο ξάφνιασμα και ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η παράσταση ξεκινάει από το φουαγιέ του θεάτρου. Καθώς ο κόσμος περιμένει να μπει στον χώρο της σκηνής, ξεκινάει να παίζει στο πιάνο ένα μελωδικό κομμάτι εποχής. Έπειτα, μέσα από το πλήθος, ξεπροβάλει η μορφή μιας Μεξικάνας φιγούρας που βαμμένη σα θάνατος, μας εισάγει στο πνεύμα του έργου. Καίριο πρόσωπο σκηνοθετικής παρέμβασης, ο Μανώλης Ιωνάς, σε έναν ρόλο-έκπληξη, εμφανίζεται ως τζόκερ με τη μορφή της συγκεκριμένης μορφής, σε όλα τα καίρια σημεία του θεατρικού. Εξαιρετική σύλληψη και εξίσου εξαιρετική ερμηνεία!
Καθώς οι νότες του πιάνου σιγά-σιγά σβήνουν, η μυστηριώδης αυτή απόκοσμη καρικατούρα μπλέκεται με τους λοιπούς πρωταγωνιστές στη σκηνή. Με αυτόν τον τρόπο ξεκινάει η παράσταση…
Υπόθεση
Ν.Ορλεάνη, νωρίς το καλοκαίρι…Μέσα από το βάθος του δρόμου, έχοντας μόλις αποβιβαστεί από το λεωφορείο που ονομάζεται “πόθος”, η Μπλανς Ντιμπουά, πηγαίνει να φιλοξενηθεί στο σπίτι της αδερφής της Στέλλας και του συζύγου της Στάνλεϋ Κοβάλσκι. Εκεί, η εύθραυστη, έτοιμη να διαλυθεί Μπλανς, θα έρθει αντιμέτωπη με τη δυσπιστία, αγριότητα και έλλειψη τακτ του ακατέργαστου Στάνλεϋ. Η εγκυμοσύνη της Στέλλας και τα μυστικά τα οποία αρχίζουν να έρχονται στην επιφάνεια όσο κι αν προσπαθεί η Μπλανς να αποκρύψει, θα οδηγήσουν τα πράγματα με ακόμα πιο μεγάλη ταχύτητα στο τέλος τους, το οποίο ήταν εκ των πραγμάτων διαγεγραμμένο. Δεν έχει σημασία ποιος μένει ή ποιος φεύγει. Το σίγουρο είναι ότι και οι δύο πλευρές δε χωρίζουν αλώβητες. Η συνέχεια, επί σκηνής…
Κριτική
Παρακολουθήσαμε μια παράσταση η οποία πατά πάνω σε ένα ήδη διάσημο καλλιτεχνικό δημιούργημα. Κατά πόσο όμως μια ομάδα με ελληνικά δεδομένα κατάφερε να αποδώσει σωστά το έργο του Αμερικανού δημιουργού;
Η μετάφραση της Εύας Γεωργουσοπούλου, σεβόμενη απόλυτα το πνεύμα γραφής του συγγραφέα, κατορθώνει με ευθύ και απόλυτα κατανοητό τρόπο να μας μεταφέρει όλο τον λυρισμό και όλες τις χροιές και αποχρώσεις μιας εξαιρετικής θεατρικής γραφής. Η σκηνοθεσία του Ζαχαρία Ρόχα, ξεκινώντας από τα τεράστια ψυχολογικά βάθη και αδιέξοδα του συγγραφέα μας προσφέρει ένα τέλεια μελετημένο, αναλυτικό και βαθύ αποτέλεσμα. Με αμεσότητα, νατουραλισμό και αναλυτική ματιά, ο σκηνοθέτης μας κατορθώνει να ζωντανέψει με απόλυτη επιτυχία τόσο την επιφάνεια όσο και όλες εκείνες τις υπόγειες, τεράστιες δυνάμεις που κινούν τον κάθε ήρωα του θεατρικού. Βασισμένος σε ένα ιδιαίτερα ταλαντούχο συνδυασμό ερμηνευτών, προσφέρει στο κοινό του ποιότητα και ομορφιά και ταυτόχρονα το συστήνει στο έργο ενός σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα. Θεωρώντας απόλυτα επιτυχημένη αυτή του την προσπάθεια, τον ευχαριστούμε ιδιαίτερα και του προσφέρουμε τα πιο θερμά μας συγχαρητήρια. Είναι πραγματικά ενθαρρυντικό να συναντάει κανείς ταλαντούχους καλλιτέχνες που είναι ταπεινοί λάτρεις αυτού που υπηρετούν και ταυτόχρονα παραμένουν βαθιά ταπεινοί και ανθρώπινοι.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την Μαίρη Βιδάλη. Μιλώντας για μια κυρία του θεάτρου, οφείλουμε να τονίσουμε το γράμμα κάππα και να το κάνουμε κεφαλαίο. Με αδιαμφισβήτητο ταλέντο και πανέμορφη παρουσία, η πρωταγωνίστριά μας έχει προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια μόνο την πιο υψηλή ποιότητα σε κάθε της καλλιτεχνική επιλογή. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στο θεατρικό αυτό.
Μέσα στα 135 λεπτά της παράστασης, η Μαίρη Βιδάλη δίνει πνοή σε έναν εξαιρετικά σύνθετο θεατρικό χαρακτήρα. Ως χαρακτήρας, η Μπλανς Ντυμπουά, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ως πρώτη άποψη συμβολίζει την κατάρρευση της αμερικανικής αίγλης και εικόνας όπως εκείνη σφυρηλατήθηκε έπειτα από τον Εμφύλιο και κυρίως έπειτα από τις τεράστιες ανακαλύψεις του Τόμας Έντισον οι οποίες άνοιξαν ένα τεράστιο κεφάλαιο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Στο έργο όμως του Ουίλλιαμς, σύμφωνα με τη γνώμη μου, η Μπλανς δε συμβολίζει αυτή την προαναφερθείσα κατάρρευση. ΕΙΝΑΙ η ίδια η κατάρρευση σε πρώτο πρόσωπο. Γι αυτό τον λόγο και είναι απόλυτα τραγική μέσα σε έναν εξωτερικό κόσμο που έχει ισοπεδωθεί και σε έναν εσωτερικό ο οποίος τελεί υπό ισοπέδωση.
Η Μαίρη Βιδάλη, αεράτη, αθώα, αισθαντική, ευαίσθητη, ποιητική, εύθραυστη και ταυτόχρονα τραγική σαν αρχαία ελληνική ηρωϊδα, κατορθώνει για άλλη μια φορά να κλέψει την παράσταση και να διδάξει μαθήματα θεατρικής αισθητικής και υποκριτικής.
Σε καθαρά σύγχρονη, φεμινιστική οπτική, η Μπλανς είναι μια αδύναμη, εύθραυστη, κακομαθημένη θα έλεγε κανείς γυναίκα, η οποία αντί να πάρει τη ζωή στα χέρια της και να τη δαμάσει με περηφάνεια, άφησε την ζωή να την μηδενίσει ολοκληρωτικά.Τόσο ως γυναίκα όσο και ως άνθρωπο. Η εξάρτηση της από το αλκοόλ και τα ερωτικά σκάνδαλα τα οποία αποκαλύπτονται σιγά-σιγά μέσα από το θεατρικό, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας μονόδρομος που οδηγεί στην αυτοκαταστροφή.
Από καθαρά ανθρώπινη, ψυχολογική οπτική, έχουμε μπροστά μας ένα σπάνιο, ευαίσθητο ον, το οποίο σα λουλούδι πετιέται στην κυριολεξία στη φωτιά της αλλαγής. Έχοντας δεχτεί μεγάλα πλήγματα, έχοντας χάσει το σπίτι της (το πιο σημαντικό της καταφύγιο), και έχοντας πληγωθεί ανεπανόρθωτα από την πρώτη μεγάλη της αγάπη, η πρωταγωνίστριά μας πηγαίνει στο σπίτι της αδερφής της για να παίξει τον τελευταίο της μεγάλο ρόλο πριν το τελικό φινάλε.
Η αργή μετάβασή της στον αχαρτογράφητο κόσμο της τρέλας, αποτυπώνεται με τον πιο γλαφυρό τρόπο στο θεατρικό έργο και με ανάλογη επιτυχία ζωντανεύει ο τόσο διφορούμενος αυτός χαρακτήρας μέσω της σκηνικής παρουσίας της Μαίρης Βιδάλη. Αεράτη, αθώα, αισθαντική, ευαίσθητη, ποιητική, εύθραυστη και ταυτόχρονα τραγική σαν αρχαία ελληνίδα ηρωϊδα, κατορθώνει για άλλη μια φορά να κλέψει την παράσταση και να διδάξει μαθήματα θεατρικής αισθητικής και υποκριτικής. Της οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ για όλα όσα έχει προσφέρει στο κοινό της και μαζί με τα απεριόριστα μπράβο και συγχαρητήρια, να της ευχηθούμε καλή συνέχεια στο τόσο ανώτερο και ποιοτικό της έργο!
Ο Στάνλεϋ Κοβάλσκι βρίσκει στο πρόσωπο του Γιώργου Παράσχου έναν μεσογειακό, θερμόαιμο, οξύθυμο, επαναστάτη ήρωα μετανάστη ο οποίος στην κυριολεξία δονεί τη σκηνή με την σαρωτική του παρουσία. Ο Πολωνός αυτός άντρας, εκφράζει τη σύγχρονη για την εποχή νέα τάξη πραγμάτων και συνακόλουθα, ανθρώπων. Πότης, σωβινιστής, ηδονικός, ξερόλας, αυταρχικός, άξεστος και χωρίς τρόπους καλής συμπεριφοράς, έρχεται από το πρώτο λεπτό σε σύγκρουση με τη μη μου άπτου Μπλανς, και τα αποτελέσματα είναι τελικά τραγικά. Ένας θεατρικός χαρακτήρας που είναι ακριβώς αυτό που δείχνει. Αγαπά με τρόπο απόλυτο τη γυναίκα του Στέλλα και με τον ίδιο απόλυτο τρόπο περιφρονεί την αδερφή της.
Ο ηθοποιός μας, κατορθώνει με επιτυχημένο τρόπο να ζωντανέψει τον χαρακτήρα του Κοβάλσκι και καταφέρνει να αποδώσει με σαφήνεια όλη την κατάσταση που αντιμετωπίζει ο ήρωας του έργου και που τον φέρνει αντιμέτωπο με τον κόσμο των γυναικών, όντας ο μοναδικός άντρας μέσα στο σπίτι. Γήϊνος, πρωτόγονος, παρορμητικός και θερμός, με περίσσιο ταλέντο, ο ερμηνευτής μας κατορθώνει να γίνει ένας ιδιαίτερα επιτυχημένος Κοβάλσκι ο οποίος κερδίζει τις εντυπώσεις. Μπράβο του για όλη αυτή του την προσπάθεια. Του ευχόμαστε τα καλύτερα στη θεατρική του πορεία η οποία σίγουρα υπόσχεται πολλά!
O Δημήτρης Δρακόπουλος ως Μίτσελ (Μιτς), ερμηνεύει με μεγάλη ευαισθησία και μαεστρία έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα. Ο Μιτς είναι ο άνθρωπος ο οποίος ξεχωρίζει από την υπόλοιπη ομάδα των ανδρών για την ενσυναίσθηση, την έμφυτη ευγένεια και την καλοσύνη του. Γι αυτούς ακριβώς τους λόγους κερδίζει και την αρέσκεια της Μπλανς. Η εξέλιξη των πραγμάτων όμως, προδίδει τις προσδοκίες και των δύο με τον χειρότερο τρόπο.
Η Κατερίνα Σωτηρίου, η οποία υποδύεται την αδερφή της Μπλανς, τη Στέλλα, μια γλυκιά και αγαπητή παρουσία, μοιάζει να είναι ο εξισορροπιστικός παράγοντας ανάμεσα στο σύζυγό της και την αδερφή της. Μια όμορφη νεαρή γυναίκα, γεμάτη ζεστασιά, η οποία μοιράζεται ανάμεσα σε δύο άκρα αντίθετα. Η τελική στιγμή της επιλογής, θα γεννήσει τον μεγαλύτερο πόνο, όμως μοιάζει να είναι αυτόματα η μόνη λύση.
Τόσο ο Δημήτρης Δρακόπουλος όσο και η Κατερίνα Σωτηρίου, ταίριαξαν απόλυτα ως δυναμικά με την Μαίρη Βιδάλη και τον Γιώργο Παράσχο, και μας εντυπωσίασαν με τις πανέμορφες ερμηνείες τους. Μπράβο τους και καλή συνέχεια στο τόσο σημαντικό τους καλλιτεχνικό έργο!
Εξαιρετικοί επίσης στους υπόλοιπους ρόλους, η Μαρία Γούλα ως θερμόαιμη, τσαχπίνα και πονόψυχη Γιούνις Χούμπελ, ο Αλέξανδρος Μυρώδης ως επιπόλαιος, γυναικάς, Στηβ Χούμπελ, ο Λουκάς Τζιάννης ως χαρτοπαίκτης Πάμπλο Γκονζάλες και ως σοβαρός, ευγενικός γιατρός, και η Έλενα Γιαννακάκη ντυμένη στα κόκκινα ως γυναίκα του δρόμου και ως σοβαρή, αυστηρή νοσοκόμα. Ας μην ξεχάσουμε φυσικά και την τόσο ευρηματική, αινιγματική, σχεδόν μακάβρια παρουσία του Μανώλη Ιωνά!
Οι ερμηνευτές αυτοί ταιριάζοντας απόλυτα τόσο μεταξύ τους όσο και με τους λοιπούς πρωταγωνιστές, έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους και αγαπήθηκαν εξίσου. Μπράβο για την απόδοση των ρόλων τους!
Μνεία αξίζει να γίνει και για τις χορογραφίες, έργο της Μαρίας Ρέτσα, οι οποίες μπόρεσαν να αποδώσουν όλη την απαραίτητη πλαστικότητα στις κινήσεις όλων των πρωταγωνιστών.
Τα σκηνικά της Ιωάννας Κατσιαβού και τα κοστούμια της Μυρτούς Καραπιπέρη, πιστά στο κλίμα του έργου, μας μετέφεραν ιδιαίτερα επιτυχημένα πίσω στο χρόνο και μας έβαλαν οπτικά για τα καλά στην πλοκή του θεατρικού. Το ίδιο ισχύει και για τους εντυπωσιακούς φωτισμούς του Γιώργου Δανεσή οι οποίοι άλλαζαν σε κάθε τροπή της θεατρικής διήγησης. Πανέμορφο αποτέλεσμα και από τους τέσσερις αυτούς καλλιτέχνες, τους ευχαριστούμε και τους ευχόμαστε μόνο τα καλύτερα για το μέλλον!
Θα ολοκληρώσω την κριτική μου με τον τρόπο που τελειώνει η υπέροχη αυτή παράσταση, την οποία αξίζει να την δείτε το συντομότερο δυνατόν. Με το τελικό ποίημα του θεατρικού, το οποίο είναι γραμμένο από τον αγαπημένο μου λογοτέχνη και το ερμηνεύει απίστευτα όμορφα ο Μανώλης Ιωνάς.
“Δέξου αυτό το φιλί πάνω στο μέτωπο
Και τώρα που σ’ αποχωρίζομαι
Αυτό μόνο άσε με να σου πω-
Λάθος δεν είσαι, δεν σε κατακρίνω
Πράγματι έζησα ένα όνειρο.
Όμως, κι αν η ελπίδα πέταξε μακριά
Μέσα σε μια νύχτα ή μέσα σε μια μέρα,
Μες σ’ένα όραμα η μέσα στο τίποτα.
Γι’ αυτό και είναι η λιγότερο φευγάτη.
Όλα όσα βλέπουμε ή νομίζουμε
Δεν είναι παρά ένα όνειρο μέσα σ’ ένα όνειρο.
Στέκομαι ανάμεσα στον βρυχηθμό
Μιας θαλασσοδαρμένης όχθης
Και κρατώ μέσα στα χέρια μου
Τους κόκκους της χρυσής άμμου.
Πόσο λίγοι!κι όμως πως γλιστράνε
Ανάμεσα απ’ τα δάχτυλά μου, βαθύτερα.,
Ενώ θρηνώ-ενώ θρηνώ!
Ω Θεέ! Γιατί δεν μπόρεσα
Να τους κρατήσω πιο σφιχτά;
Ω Θεέ! Γιατί δεν μπόρεσα
Να σώσω ούτε έναν από το άπονο κύμα;
Είναι όλα όσα βλέπουμε ή νομίζουμε
Μόνο ένα όνειρο μέσα σ’ ένα όνειρο;”
Έντγκαρ Άλλαν Πόε (Μετάφραση- Μαίρη Βιδάλη)
Συντελεστές παράστασης
Μετάφραση: Εύα Γεωργουσοπούλου
Σκηνοθεσία: Ζαχαρίας Ρόχας
Σκηνικά: Ιωάννα Κατσιαβού
Κοστούμια: Μυρτώ Καραπιπέρη
Χορογραφίες: Μαρία Ρέτσα
Φωτισμοί: Γιώργος Δανεσής
Επικοινωνία: ‘Αντζυ Νομικού
Στους βασικούς ρόλους: Μαίρη Βιδάλη (Μπλανς), Γιώργος Παράσχος (Στάνλεϋ), Δημήτρης Δρακόπουλος (Μιτς), Κατερίνα Σωτηρίου (Στέλλα).
Μαζί τους, οι συνεργάτες του Διάχρονου: Αλέξανδρος Μυρώδης, Μαρία Γούλα, Λουκάς Τζιάννης, Έλενα Γιαννακάκη και πρόσωπο σκηνοθετικής παρέμβασης ο Μανώλης Ιωνάς σε φιλική συμμετοχή.
Παραστάσεις: κάθε Σάββατο 21:30 & Κυριακή 19:30
Πρεμιέρα: 8 Φεβρουαρίου 2020
Εισιτήρια: 15€. Άνεργοι, φοιτητές και άνω των 65: 12€, ατέλειες: 5€.
Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση (2107233229)
Διάχρονο Θέατρο Μαίρης Βιδάλη, Πυθέου 50-52
Νέος Κόσμος, μετρό Άγιος Ιωάννης (έξοδος Κασομούλη)
Αγγελική Μπάτσου
Σ’όλο τον κόσμο τελικά δεν μπόρεσα να πάω...κατόρθωσα όμως να φανταστώ και να χαράξω τα ίχνη αυτού μέσα από ταμονοπάτια της ποίησης,της λογοτεχνίας και της φαντασίας. Αγαπημένος μου συγγραφέας ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε,αγαπημένος ποιητής ο Ουϊλιαμ Μπλέϊκ,ο Μπωντλαίρ και ο Απολιναίρ, αγαπημένος ζωγράφος ο Βαν Γκογκ και ο Γκουστάβ Κλιμπ.
Latest posts by Αγγελική Μπάτσου (see all)
- Εντρυφώντας στην “Υψηλή μαγειρική των σχέσων”, σε σενάριο Βίλης Σωτηροπούλου και σκηνοθεσία Κέλλυς Σταμουλάκη, στο Θέατρο της Ημέρας - 27 Νοεμβρίου 2024
- Συνέντευξη στη θεατρική ομάδα της παράστασης “Το αίμα νερό γίνεται” - 9 Μαΐου 2023
- «Δε μείναν λόγια», το νέο τραγούδι, της ερμηνεύτριας Ζωή Λιαντράκη - 28 Απριλίου 2023
Καμία κριτική