Το διαχρονικό ως σημασία έχει να κάνει με μια δημιουργία που έχει μέσα της αυτοτρεφόμενους σπόρους. Κάνοντας λόγο για ένα κλασικό έργο της λογοτεχνίας που έχει μεταφερθεί κινηματογραφικά, αυτόματα έρχεται στη σκέψη ως ερώτημα, πώς θα μπορούσε να αποδοθεί μια τεράστια ιστορία ζωής μέσα στην περιορισμένη χωροχρονικά έκταση μιας θεατρικής σκηνής.Eίδαμε την παράσταση “Ανατολικά της Εδέμ”, σε σκηνοθεσία Ανδρονίκης Αβδελιώτη, στο Αγγέλων Βήμα
Το έργο του John Steinbeck, το οποίο απέσπασε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1962, και έγινε τεράστια κινηματογραφική επιτυχία του σκηνοθέτη Ελία Καζάν, για πρώτη φορά ανεβαίνει σε ελληνική θεατρική σκηνή, υπό τη σκηνοθεσία της Ανδρονίκης Αβδελιώτη, η οποία για άλλη μια φορά, προχωράει τη σκηνοθετική σκέψη, ένα βήμα παραπέρα. Η μεταφορά ενός βιβλίου το οποίο έχει γίνει ταινία, απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις και ικανότητες, και στα σίγουρα έναν οξύ νου, που τολμάει να σκεφτεί πολυδιάστατα και είναι σε θέση να προσαρμόσει το κείμενο στα θεατρικά δεδομένα. Γνωρίζοντας πολλές από τις δουλειές της σκηνοθέτιδας και το άρτιο αποτέλεσμά τους, ήμουν βέβαιη ευθύς εξαρχής για το θεατρικό που θα παρακολουθούσα. Η πραγματικότητα, για άλλη μια φορά, επιβεβαίωσε την θετική μου άποψη για τη συγκεκριμένη δημιουργό, οπότε, το κείμενο που θα ακολουθήσει αυτήν εδώ την εισαγωγή δεν είναι κείμενο κριτικής, αλλά μια μικρή παράθεση των εντυπώσεων μου, μια και πιστεύω ότι η κριτική ως ουσία έχει να κάνει με την προσωπική οπτική του καθενός από εμάς.
Συν τοις άλλοις, ένα πραγματικά καλό έργο δεν κρίνεται από τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα και φιλοφρονήσεις έπειτα από την παράσταση, αλλά από την αλλαγή (αν υπάρχει) που συντελείται στην ψυχή του θεατή, και από τη μνήμη. Η μνήμη είναι εκείνη που θα καθορίσει το πραγματικό αποτέλεσμα ενός θεατρικού, το αν θα μείνει ως δρώμενο στη σκέψη του κοινού, το αν θα αναδείξει έναν καλλιτέχνη, πιο απλά….αν αντέξει το σκοινί μετά το χειροκρότημα. Η Ανδρονίκη Αβδελιώτη είναι παρούσα από πάσα άποψη, εδώ και χρόνια. Πριν, κατά τη διάρκεια, και κυρίως…μετά το χειροκρότημα.
Υπόθεση της παράστασης
Στην Αμερική του 1900, μια κακοποιημένη γυναίκα, η Κάθυ, βρίσκεται στην πόρτα του Αδάμ Τρασκ. Εκείνος την περιθάλπει, την ερωτεύεται, και τελικά την παντρεύεται. Όταν η γυναίκα μένει έγκυος, εκείνος πιστεύει ότι έχει αρχίσει να χτίζει έναν επίγειο παράδεισο. Το δικό τους κήπο της Εδέμ. Τα γεγονότα όμως που ακολουθούν, γκρεμίζουν τα όνειρα που έφτιαξε ο Αδάμ.
17 χρόνια μετά, οι δίδυμοι γιοι του Άνταμ και της Κάθυ, Κάλεμπ και Ααρών, που πίστευαν ότι η μητέρα τους πέθανε στην γέννα, έρχονται αντιμέτωποι με την πιο σκληρή αλήθεια. Όταν όλα αποκαλύπτονται, ρηξικέλευθες αποφάσεις, οδηγούν σε ένα παιχνίδι της μοίρας στο οποίο νικητές και χαμένοι, αναζητούν τον δρόμο για την δική τους Εδέμ.
”Εξ ορισμού, όλοι μας έχουμε δικαίωμα στην ευτυχία και το πιο σώφρον θα ήταν να αποφεύγουμε καταστάσεις των άκρων. Τα άκρα σηματοδοτούν το τέλος και τα ανθρώπινα όνειρα, είναι φτιαγμένα για να κρατάνε για μια ζωή. Μέσα από το θεατρικό αυτό, ο καθένας ξεχωριστά θα ανακαλύψει κάποιο δικό του κομμάτι. Γι αυτόν το λόγο, αξίζει να πάτε να το παρακολουθήσετε”.
Aνάλυση του θεατρικού
Η μεταφορά ενός μεγάλου σε έκταση (τόσο ως χώρος όσο και ως περιεχόμενο) έργου πάνω στα συγκεκριμένα όρια μιας θεατρικής σκηνής, έχει να κάνει, πριν περάσει στα χέρια του σκηνοθέτη, με την επιλογή δραματολογίου, τη μετάφραση και τη δραματουργική επεξεργασία. Ξεκινώντας με τις σωστές βάσεις, το τελικό αποτέλεσμα, μπορεί ήδη να έχει καθοριστεί κατά ένα μεγάλο μέρος του, από την αρχή της προετοιμασίας. Η Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου στην επιλογή δραματολογίου-μετάφρασης και η ίδια η Ανδρονίκη Αβδελιώτη στη δραματουργική επεξεργασία, μπόρεσαν να συνθέσουν μια ολόκληρη εποχή και να την κάνουν σκηνοθετικό έργο. Με βοηθό την Μάϊρα Ξύδη, η σκηνοθέτιδα, μπόρεσε κομμάτι-κομμάτι να χτίσει μια ολόκληρη εποχή πάνω σε μια θεατρική σκηνή και κατάφερε να μας μεταδώσει όλο το κλίμα και τις απαραίτητες πληροφορίες. Εξετάζοντας επί σκηνής θεμελιώδη ερωτήματα και θέματα, όπως λόγου χάρη τη διάκριση καλού-κακού, το δίπολο ευτυχίας-δυστυχίας, την ύπαρξη και την απουσία της αγάπης, κατάφερε για άλλη μια φορά να δημιουργήσει μια παράσταση η οποία είναι προορισμένη να κρατήσει το κοινό της, και κυρίως, να διατηρήσει την επαφή με αυτό, ακόμα και μετά το πέρας της. Θεωρώντας ότι η Ανδρονίκη Αβδελιώτη είναι από τους λίγους νέους καλλιτέχνες που έχει πολλά να πει, της εύχομαι καλή συνέχεια στην τόσο ποιοτική της πορεία στον απαιτητικό χώρο του θεάτρου.
Η ίδια ως Κάθυ, κατορθώνει να περάσει μπροστά από τα μάτια του κοινού όλη την ψυχολογική παλέτα μιας γυναίκας που ποτέ δεν έμαθε τι σημαίνει αγάπη, τόσο ως σύζυγος και ερωμένη, όσο και ως μητέρα. Μια μοναχική, τραγική φιγούρα, χτυπημένη από έναν πόνο τον οποίο τον μεταφράζει με άριστο τρόπο σε οργή, θυμό και απόλυτη άρνηση. Μια άρνηση η οποία τελικά στρέφεται ενάντια στην ίδια.
Ο Βογιατζηδάκης Ηλίας, ως Γουίλ, μας μεταφέρει με τον δυναμισμό των νιάτων του, το πνεύμα και το κλίμα μιας νέας εποχής στις αρχές του εικοστού αιώνα. Πατέρας του ο Σαμουήλ, τον οποίο υποδύεται με συγκινητική πιστότητα και γνησιότητα, ο Ζάκας Ανδρέας.
Ο Ζώης Γιώργος ως Αδάμ Τρασκ, έχει αναλάβει τον ρόλο του συζύγου με τη ραγισμένη καρδιά, είναι ο πατέρας, ο οραματιστής, εκείνος που ξεχωρίζει τα παιδιά του, εκείνος που ξεχνάει και ταυτόχρονα δεν μπορεί να ξεχάσει. Μια βαθιά, προσεγμένη ερμηνεία, που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο. Το ίδιο ισχύει και για τον Μπαντούνα Σταμάτη, που ως υπηρέτης Λη, μεταμορφώνεται στον πιο αγαπητό υπηρέτη θεατρικού έργου, μια και υποδύεται τον ρόλο του με όλη την ψυχή που διαθέτει.
Ο Πινακάς Τίτος ως Κάλεμπ, κατορθώνει να περάσει αρχικά όλη την παιδικότητα, κι έπειτα με ιδιαίτερη πιστότητα και δυναμικότητα, μεταμορφώνεται αργά αργά επί σκηνής, σε έναν νεαρό έφηβο που ψάχνει να βρει την ευτυχία και τον εαυτό του. Πλάϊ του, ο δίδυμος αδερφός του Άαρον, τον οποίο υποδύεται με σπιρτάδα και πιστότητα, ο Τσιούγκος Κωνσταντίνος. Η σχέση των δύο τόσο διαφορετικών διδύμων, αποτυπώνεται με τον πιο χαριτωμένο, και ταυτόχρονα φορτωμένο ψυχολογικά τρόπο, συστήνοντάς μας δύο νεαρά παιδιά τα οποία σίγουρα έχουν πολλά να μας πουν στο μέλλον. Πλάϊ τους η εξίσου γλυκιά και ξεχωριστή Σιμοπούλου Σοφία ως Άμπρα, και η Σούκου Ποπέτα, η οποία είτε ως μητέρα της νεαρής κοπέλας, είτε ως Εύα (πόρνη), αποδεικνύει το ταλέντο στο να φοράει με άνεση τους ρόλους της.
Η μουσική σύνθεση και επιμέλεια του έργου ανήκει στην Αργυρώ Καπαρού, η οποία αποτελεί πλέον ένα σταθερό κεφάλαιο ποιότητας στον θεατρικό χώρο, χάρη στην υψηλή ποιότητα της δουλειάς της. Στα σκηνικά-κοστούμια, η Ανδρονίκη Αβδελιώτη, ο Νικόλαος Μαρμαροτούρης και ο Σταμάτης Μπαντούνας, εντυπωσιάζουν για άλλη μια φορά με την ποιότητα και την κομψότητά τους. Ο Βασίλης Κλωτσοτήρας στον φωτισμό, συντελεί με επιτυχία στην μαγεία μιας μεγάλης παράστασης, τόσο από θέμα χρόνου όσο και από ποιότητας.
Όλοι μας, σε ένα στάδιο της ζωής μας, ψάχνουμε να ανακαλύψουμε τον δικό μας κήπο της Εδέμ, μέσα από άλλους ανθρώπους και μέρη. Καλλιεργούμε σχέσεις όπως ακριβώς καλλιεργούμε τη γη και περιμένουμε η γη αυτή να γεννήσει καρπό. Πολλές φορές όμως ο καιρός είναι κακός και καταστρέφονται όλα. Θα πρέπει να καταστραφούμε κι εμείς ως ψυχές σκορπώντας την καταστροφή και στους άλλους ή πρέπει ίσως να συνεχίσουμε να ψάχνουμε τη γη της επαγγελίας; Εξ ορισμού, όλοι μας έχουμε δικαίωμα στην ευτυχία και το πιο σώφρον θα ήταν να αποφεύγουμε καταστάσεις των άκρων. Τα άκρα σηματοδοτούν το τέλος και τα ανθρώπινα όνειρα, είναι φτιαγμένα για να κρατάνε για μια ζωή. Μέσα από το θεατρικό αυτό, ο καθένας ξεχωριστά θα ανακαλύψει κάποιο δικό του κομμάτι. Γι αυτόν το λόγο, αξίζει να πάτε να το παρακολουθήσετε.
Συντελεστές Παράστασης
Επιλογή Δραματολογίου – Μετάφραση: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Σκηνοθεσία: Ανδρονίκη Αβδελιώτη
Δραματουργική επεξεργασία: Ανδρονίκη Αβδελιώτη
Μουσική σύνθεση και επιμέλεια: Αργυρώ Καπαρού
Σχεδιασμός Φωτισμού: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Σκηνικά – Κοστούμια: Ανδρονίκη Αβδελιώτη, Νικόλαος Μαρμαροτούρης, Σταμάτης Μπαντούνας
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάιρα Ξύδη
Φωτογραφίες: Λάμπρος Ρουμελιωτάκης
Ηχοληψία και Programming: Νίκος Πιτλόγλου – StudioArion
Παίζουν με αλφαβητική σειρά οι ηθοποιοί:
Αβδελιώτη Ανδρονίκη, Βογιατζηδάκης Ηλίας, Ζάκας Ανδρέας, Ζώης Γιώργος, Μπαντούνας Σταμάτης, Πινακάς Τίτος, Σιμοπούλου Σοφία, Σούκου Ποπέτα, Τσιούγκος Κωνσταντίνος.
Αγγελική Μπάτσου
Σ’όλο τον κόσμο τελικά δεν μπόρεσα να πάω...κατόρθωσα όμως να φανταστώ και να χαράξω τα ίχνη αυτού μέσα από ταμονοπάτια της ποίησης,της λογοτεχνίας και της φαντασίας. Αγαπημένος μου συγγραφέας ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε,αγαπημένος ποιητής ο Ουϊλιαμ Μπλέϊκ,ο Μπωντλαίρ και ο Απολιναίρ, αγαπημένος ζωγράφος ο Βαν Γκογκ και ο Γκουστάβ Κλιμπ.
Latest posts by Αγγελική Μπάτσου (see all)
- Συνέντευξη στη θεατρική ομάδα της παράστασης “Το αίμα νερό γίνεται” - 9 Μαΐου 2023
- «Δε μείναν λόγια», το νέο τραγούδι, της ερμηνεύτριας Ζωή Λιαντράκη - 28 Απριλίου 2023
- Συζητώντας με την τραγουδοποιό κι ερμηνεύτρια,Κατερίνα Ντίνου - 22 Απριλίου 2023
Καμία κριτική