– Μετά από την περσινή επιτυχία, ο «Ερωτόκριτος» ανεβαίνει για 2η χρονιά. Πρόκειται για ένα έργο κλασικό και ιδιαίτερο, λόγω του έμμετρου λόγου του Κορνάρου. Πως προέκυψε η ιδέα για μια τέτοια παράσταση;
Μενέλαος: Θυμάμαι, πριν 3 χρόνια, παραθέριζα στο Ηράκλειο της Κρήτης. Εκείνη την περίοδο διάβαζα τον Ερωτόκριτο. Αμέσως κάτι ένιωσα. Είπα μέσα μου πως αυτό θέλω να κάνω. Μπορεί να μίλησε μέσα μου και το αίμα, καθώς κατάγομαι από την Κρήτη. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ήμουν σίγουρος για την επιλογή μου. Επί 9 μήνες ετοίμαζα την παράσταση. Ένιωσα τον έρωτα των δύο πρωταγωνιστών του έργου, ένιωσα το συναίσθημα. Έβγαλα από το μυαλό την κρητική διάλεκτο και σκέφτηκα πως είναι κι αυτό ένα μυθιστόρημα σαν τόσα άλλα. Έτσι κατάφερα και να το διδάξω στους ηθοποιούς μου, τόσο την 1η όσο και τη 2η χρονιά.
– Αποφάσισες να ανεβάσεις το έργο στο πρωτότυπο κείμενο του. Πόσο σε δυσκόλεψε αυτή η επιλογή;Και γενικά, πως ήταν να σκηνοθετείς κάτι τέτοιο;
Μενέλαος: Γενικά το στήσιμο της παράστασης δεν παρουσίασε ιδιαίτερες δυσκολίες. Ο λόγος του Κορνάρου, αν κι έμμετρος, ήταν ιδιαίτερα οικείος σε μένα. Δε συνέβαινε, όμως, το ίδιο και με τους ηθοποιούς.
Για αυτούς, ήταν μια «ξένη γλώσσα», που θα έπρεπε πρώτα να κατανοήσουν και να συνηθίσουν, προκειμένου να μπορέσουν να ερμηνεύσουν το ρόλο τους. Κάποιοι κινήθηκαν πιο γρήγορα, κάποιοι ήθελαν το χρόνο τους. Στο τέλος, όμως, τα κατάφεραν. Όσο για τη σκηνοθεσία, ήταν λιτή. Δε θέλησα κάτι πομπώδες καθώς ήθελα ο θεατής να επικεντρωθεί στο μεγαλείο του έργου.
– Πολύ συχνά βλέπουμε τον «Ερωτόκριτο» στο θεατρικό σανίδι. Σπάνια έως ποτέ όμως, στην αυθεντική μορφή του. Εσύ γιατί επέλεξες το «δύσκολο» δρόμο;
Μενέλαος: Θα τολμήσω να πω, πως πολύ σημαντικοί κριτικοί δήλωσαν πως είχαν χρόνια να δουν τόσο καλό «Ερωτόκριτο». Αυτό σημαίνει ότι εκτίμησαν τη φιλοσοφία που κράτησα στην παράσταση αυτή. Γενικά, είμαι αντίθετος σε ανθρώπους του θεάτρου που παίρνουν ένα έργο και το διασκευάζουν σε υπερβολικό βαθμό. Γιατί τη λεγόμενη «μοντερνιά» πρέπει να την έχεις για να την κάνεις. Πώς να πάρεις έργα του Β. Κορνάρου ή του Ν. Καζαντζάκη, κείμενα αρχαίων συγγραφέων και να τα γεμίσεις άρβυλα, φανελάκια, εσώρουχα και γυμνά; Προφανώς υπάρχουν κι έργα που σηκώνουν πρωτοπορίες, αλλά όχι όλα.
Μαζί με την αδερφή μου, Έφη Τζαβέλλα, κάναμε μια κλασική διασκευή του Ερωτόκριτου. Και γενικά είμαι κλασικός ως προς τη «θεατρική φιλοσοφία» μου. Γι’ αυτό και έμεινε η γλώσσα του Κορνάρου και το μεγαλείο της, ανέπαφα.
– Δηλώνεις «κλασικός» στη σκηνοθεσία σου. Αλλά οι επιλογές σου δηλώνουν πως είσαι κλασικός και στα έργα που διαλέγεις. Αυτά σε ελκύουν περισσότερο να σκηνοθετήσεις;
Μενέλαος: Ναι, μου αρέσουν τα κλασικά έργα. Η πρώτη μου παράσταση ήταν η «Ασκητική» του Καζαντζάκη. Ύστερα η «Αναφορά στο Γκρέκο» και η «Γκρέκα Μάνα». Τα δύο τελευταία χρόνια, ήρθε ο «Ερωτόκριτος» . Μου αρέσουν οι Έλληνες συγγραφείς. Δεν απορρίπτω, βέβαια, τους ξένους, αλλά θεωρώ πως έχουμε μεγάλο πλούτο στην Ελλάδα. Πιστεύω πως ο θεατής έχει την ανάγκη να νιώσει και λίγο Έλληνας. Έχει ανάγκη να νιώσει και να δει πατρίδα. Το ότι γεμίζουν, λοιπόν, τα θέατρα σε τέτοιες παραστάσεις, σημαίνει πως ο κόσμος διψάει να δει κάτι ελληνικό.
– Η χώρα μας βιώνει μια πρωτόγνωρη κρίση. Εσύ πως βλέπεις την κατάσταση στο θέατρο σήμερα;
Μενέλαος: Θεωρώ ότι το θέατρο περνάει μια καλή εποχή. Ο κόσμος έχει στραφεί στο θέατρο γιατί θέλει να ζήσει το παραμύθι. Έχει ανάγκη να ζήσει τον ήρωα που δεν πρόκειται αυτός να γίνει. Λέει «Θα πάω εκεί και θα γίνω για λίγο η Αρετούσα, θα γίνω η Αντιγόνη».
Να πω ότι χαίρομαι πολύ να βλέπω μικρά θέατρα, γεμάτα με νέους καλλιτέχνες, να πηγαίνουν εξαιρετικά. Υπάρχουν, βέβαια και οι μεγάλες σκηνές, με τις υπερπαραγωγές, αλλά το χρήμα δεν είναι πλέον και συνώνυμο της καλής δουλειάς. Ακόμη και σε μια τρύπα μπορεί κανείς να δημιουργήσει αριστουργήματα, αρκεί να έχει αγάπη για το θέατρο, μεράκι και ταλέντο. Και γενικά, εξαιτίας της κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας, πιστεύω πως μόνο οι φθηνές παραγωγές μπορούν να επιβιώσουν.
– Φέτος, ο «Ερωτόκριτος» παρουσιάζεται στο Studio Μαυρομιχάλη. Τι σχέδια έχεις για το μέλλον; Θα συνεχίσει ή εδώ τερματίζει η επιτυχημένη 2χρονη πορεία του;
Μενέλαος: Είναι γεγονός πως πήγαμε εξαιρετικά την 1η χρονιά. Και η 2η κυλά ακόμη καλύτερα. Ο Ερωτόκριτος δεν τελειώνει στο StudioΜαυρομιχάλη, έχει κι άλλο δρόμο να διανύσει. Προς το παρόν, όμως, και δεδομένου ότι οι εποχές είναι ευμετάβλητες, δε θα ήθελα να ανακοινώσω κάτι.
Μπορώ, όμως, να αποκαλύψω στους αναγνώστες του kallitexnes.gr πως ετοιμάζω και κάτι καινούριο. Η νέα μου παραγωγή, αναμένεται να ξεκινήσει το Νοέμβριο, σε κεντρικό θέατρο των Αθηνών. Δίπλα μου θα έχω παλιούς κι αγαπημένους συνεργάτες κι όχι μόνο. Πρόκειται για ένα έργο που το λες κλασικό και μοντέρνο. Και μαύρη κωμωδία και πολύ σκοτεινό. Περισσότερα, όμως, δε θα σας αποκαλύψω… Υπομονή.
– Δεδομένου ότι αναφερθήκαμε στους συνεργάτες, θέλεις να μας μιλήσεις για τους ανθρώπους που στελεχώνουν φέτος τον «Ερωτόκριτο»; Πως κυλάει η συνεργασία σας;
Μενέλαος: Στο έργο συμμετέχει η υπέροχη Καίτη Φίνου στο ρόλο της παραμάνας, ο πραγματικά μοναδικός Ερωτόκριτος, Στάθης Γκάτσης και η πρωτοεμφανιζόμενη συγκινητική Αρετούσα Χριστίνα Γκιντώνη. Επίσης ο Σταύρος Κανελλίδης εκπροσωπεί την κρητική λεβεντιά και ο πολύ γνωστός τενόρος της λυρικής, Κωνσταντίνος Τζέμος υποδύεται το βασιλιά. Στο ρόλο του Κορνάρου εμφανίζεται ο ταλαντούχος Κωνσταντίνος Τσιομήδης και ο μουσικός της παράστασης μας είναι ο μοναδικός Γιάννης Παναγακόπουλος.
Όλοι οι συνεργάτες μου είναι άξιοι και πιστεύω πως θα συνεχίσουν να έχουν μια εξαιρετική πορεία στο θέατρο. Ειδικά για την κυρία Καίτη Φίνου, την οποία την είχαμε συνηθίσει σε τελείως διαφορετικούς ρόλους, έχω να πω πως αυτό το έργο ήταν πρόκληση για εκείνη. Ήταν η πρώτη φορά που της δόθηκε η ευκαιρία να ερμηνεύσει ένα κλασικό έργο κι ανταποκρίθηκε εξαιρετικά.
Για δώσουμε και λίγο παρασκήνιο, έχω να δηλώσω πως η συνεργασία με όλους τους συντελεστές της παράστασης ήταν και παραμένει άψογη. Οι πρόβες κύλησαν με κέφι και διάθεση. Κι αυτή η χημεία, φαίνεται νομίζω και στο τελικό αποτέλεσμα.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω το We24.gr, τον Ελευθέριο Γιγουρτάκη και την Ιουλία Βαστάκη για την πολύτιμη βοήθεια στην παράστασή μας.
– Ας μιλήσουμε λίγο για σένα. Δηλώνεις πως είσαι παιδί της τηλεόρασης. Τι ήταν αυτό που σε ώθησε στο θέατρο;
Μενέλαος: Είναι αλήθεια πως είμαι παιδί της τηλεόρασης. Από 15 χρονών με έψαχνε ο πατέρας μου στα studioτης Φίνος. Περίμενα να δω τους αστέρες, αλλά ήταν κλειστά! Είμαι στα πλατό από μικρό παιδί, επαγγελματίας από τα 20 μου.
Στο θέατρο με οδήγησε η παρακμή και η μιζέρια της τηλεόρασης. Παραιτήθηκα από μια πολύ καλή και υψηλόβαθμη θέση σε μεγάλο κανάλι. Απλά ένα πρωί σηκώθηκα κι είπα ότι δε θέλω άλλο.
Σκέψου ότι το είπε αυτό ένας άνθρωπος που μέχρι τότε, ζούσε για την τηλεόραση!
Το θέατρο από την άλλη, είναι μαγεία. Αυτό που μου αρέσει πολύ, είναι πως κάθε παράσταση είναι και κάτι καινούριο.
Βέβαια, δεν μπόρεσα να απαρνηθώ τελείως την τηλεοπτική μου εμπειρία. Γι’ αυτό το λόγο, όσοι βλέπουν τις παραστάσεις μου λένε ότι είναι σαν μια κινηματογραφική ταινία. Σκηνοθετώ τηλεοπτικά/ κινηματογραφικά.
– Σαν σκηνοθέτης είσαι κλασικός. Σαν άνθρωπος; Πως είναι πραγματικά ο Μενέλαος Τζαβέλλας;
Μενέλαος: Είμαι γενικά πολύ σκληρός με τον εαυτό μου. Και στην προσωπική ζωή αλλά και στη δουλειά μου. Δεν έχω απαιτήσεις από κανέναν συνεργάτη μου. Έχω, όμως, απαιτήσεις από τον εαυτό μου. Όταν εγώ ξέρω τι θέλω, ο συνεργάτης μου θα πρέπει να καταλάβει και να το κάνει. Αν φτάσω στο σημείο να μιλήσω άσχημα, έχουν τελειώσει τα πάντα.
Είμαι πολύ ήρεμος. Κι αν είναι κάτι που με δίδαξε το θέατρο, είναι το να ακούω. Κι αυτό είναι κάτι που δεν έκανα στην τηλεόραση.
Σαν άνθρωπος είμαι ευγενικός, ευαίσθητος και πολύ αγχώδης. Ποτέ δεν είχα όνειρα. Είχα κι έχω μόνο στόχους. Αν θέλω να ονειρευτώ, κοιμάμαι. Γι’αυτό και προτιμώ τους στόχους. Μάλιστα έχω ένα βιβλίο από 16 ετών. Εκεί μέσα γράφω όσα θέλω να πετύχω. Και κάθε χρόνο σβήνω όσα κατάφερα.
Έχω κάνει όλα όσα θέλησα. Κι αύριο, που λέει ο λόγος, να σταματήσω τα πάντα, θα είμαι γεμάτος από την πορεία μου στην τηλεόραση και το θέατρο.
Δεν κάνω θέατρο επειδή είμαι ψωνισμένος. Δε ζω άλλωστε από αυτό. Έχω τη δουλειά μου ώστε να περνάω άνετα και το θέατρο το κάνω γιατί το αγαπώ αληθινά. Πιστεύω άλλωστε πως αφαιρώντας το κομμάτι του βιοπορισμού, κάνεις πιο ουσιαστική τέχνη.
– Ποια είναι η πρώτη εικόνα ζωής που έχεις;
Μενέλαος: Η πρώτη εικόνα ζωής; Πολύ ωραία ερώτηση, δε μου την έχουν ξανακάνει! Είναι η μάνα κι ο πατέρας μου. Τον πατέρα τον έχω χάσει εδώ και χρόνια. Είναι οι άνθρωποι που με μεγάλωσαν, που μου έδωσαν τα πάντα στη ζωή.
Έχω μια μάνα που είναι πάντα δίπλα μου. Είναι αυτή που αν πέσω κάτω μπορεί να με ρίξει ακόμη πιο πολύ για να μάθω. Όταν με δει να πετάω στα σύννεφα, μπορεί να έρθει και να κόψει το σύννεφο για να συνέλθω.
Η μάνα μου είναι ο ουσιαστικός μάνατζέρ μου. Είναι ο καθοδηγητής μου από τότε που ήμουν στην τηλεόραση. Ξέρει να με στηρίζει όπως πρέπει και να με κρίνει επίσης όπως πρέπει. Έχει, μάλιστα, αποδειχθεί πως το κριτήριο και το ένστικτό της είναι αλάνθαστα. Γι’ αυτό και την ακούω πολύ στα θέματα της δουλειάς μου. Της μητέρας μου της χρωστάω τα πάντα.
Πλέον, τα τελευταία χρόνια έχω δίπλα μου στη δουλειά και την αδερφή μου. Έχουμε μια υπέροχη συνεργασία. Έμαθα να συνεργάζομαι πια με δικούς μου ανθρώπους. Έτσι λειτουργώ καλύτερα.
Σαν οικογένεια, θεωρώ και δύο σημαντικές γυναίκες, που με έχουν στηρίξει πολύ. Από τη μία, τη φίλη και μόνιμη συνεργάτιδά μου, Όλγα Μουργέλα, την οποία κι ευγνωμονώ για την παρουσία της δίπλα μου. Και φυσικά, τη θεατρική μου δασκάλα, Νέλλη Γκίνη. Είναι μια καλλιτέχνις που με στήριξε πάρα πολύ. Έχουμε απίστευτη χημεία μεταξύ μας και θεωρώ ευλογία τη συνεργασία μας. Η Νέλλη είναι το χαμόγελό μου κι ελπίζω πως σύντομα θα ξανασυνεργαστούμε.
– Πως βλέπεις τον εαυτό σου σε πέντε χρόνια από τώρα;
Μενέλαος: Τον βλέπω πολύ ήρεμο και να μην ασχολείται με το θέατρο. Με βλέπω να ξεκινώ κάτι άλλο! Εγώ δίνω στον εαυτό μου μια δεκαετία. Κάθε δέκα χρόνια κάνω και κάτι άλλο! Δεν ξέρω σε πέντε χρόνια τι θα κάνω. Μπορεί να σηκωθώ αύριο το πρωί και να πω θέλω να γίνω αγρότης! Πιστεύω ότι μετά από χρόνια θα είμαι κάπου στην Κρήτη και θα ηρεμώ. Αλλά τώρα δεν μπορώ να ξέρω που θα είμαι σε πέντε χρόνια. Ξέρω, όμως, τι θα κάνω σε έξι μήνες. Σύντομα, μάλιστα, θα το μάθετε κι εσείς…
Βιογραφικό
Ο Μενέλαος Τζαβέλας έχει σπουδάσει σκηνοθεσία Τηλεόρασης και Κινηματογράφου, ζωγραφική, Αγιογραφία και Ιστορία Τέχνης. Από τα 20 του χρόνια ασχολείται ενεργά με τα media και έχει συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά δίκτυα, καθώς και με το Αμερικάνικο δίκτυο NBC, το Αγγλικό TPS .
Υπήρξε συνεργάτης του Α. Παπαχελά, Ρ. Κορομηλά, Ν. Χατζηνικολάου, Τ. Κουίκ, Ε. Μενεγάκη, Ε. Μελέτη, Κούλογλου, Μ. Τριανταφυλόπουλο, κλπ .
Το 2006 κατέλαβε την 7η θέση από 190 χώρες στο Art Festival με την ταινία”3 όνειρα”. Είναι ενεργό μέλος της Unesco και διευθυντής θεάτρου και Πολιτισμού του Ομίλου Unesco Νομού Πειραιώς και Νήσων.
2013-Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής – Ωδή στους Έλληνες Πλατεία Συντάγματος Σκηνοθεσία: Μενέλαος Τζαβέλλας.
Στο θέατρο έχει Σκηνοθετήσει:
“Ασκητική”- Ν. Καζαντζάκη -Μέγαρο Δημοτικής Πινακοθήκης Πειραιά -2013
“Αναφορά στο Γκρέκο”-Ν. Καζαντζάκη, – Μέγαρο Δημοτικής Πινακοθήκης Πειραιά -2013 “Γκρέκα Μάνα” -Vault – Θέατρο-2014
“Ο Μπακαλόγατος” – Σκηνοθετική επιμέλεια Από την Θεατρική Ομάδα Τυμπακίου-2015 ”ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ”Β.ΚΟΡΝΑΡΟΥ -Θέατρο Φουρνος-2015
“ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ” Β.ΚΟΡΝΑΡΟΥ- 2 ΧΡΟΝΙΑ- -STUDIO ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ
Από το 1998 έως το 2Ο11 εργάστηκε ως Εικονολήπτης-Διεύθυνση Παραγωγής σε: ANTENNA TV, EΡT 1, NET TV, ΡΙΚ ΚΥΠΡΟΥ, ALTER TV, MAD TV, ALPHA TV, MAD TV, ΤΗΛΕ ΑΣΤΥ, ASTRATV, DELTA EΒΡΟΥ ΤV, 100 CRETA TV, TV 10, 10TV ATHNA, ΚΟΝΤΡΑ ΤV.
Στεύη Τσούτση
Αρθρογραφεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσαγράφοντας για ανθρώπινες σχέσεις, αυτογνωσία, λογοτεχνία, θέατρο και μουσική.
Αρχισυντάκτρια του www.anapnoes.gr ενώ μετρά συνεργασίες με δημοφιλείς ιστοσελίδες, όπως www.diaforetiko.gr, www.politismos.net, www.ilov.gr,www.thessalonikiartsandculture.gr κ.α
Σύντομα, πρόκειται να κυκλοφορήσει και το πρώτο της βιβλίο.
Latest posts by Στεύη Τσούτση (see all)
- Συνέντευξη με τον ηθοποιό Χάρη Σώζο που πρωταγωνιστεί στην παράσταση “Ερωτόκριτος” - 13 Ιουλίου 2016
- Συνέντευξη με την ηθοποιό Νέλλη Γκίνη που πρωταγωνιστεί στην παράσταση “Ερωτόκριτος” - 6 Ιουλίου 2016
- Είδαμε την παράσταση “Εγώ, η Μάρθα Φρόυντ” - 10 Μαρτίου 2016
Καμία κριτική