Δυνατή, θα ήταν η λέξη που θα επέλεγα για να χαρακτηρίσω συνοπτικά την πρεμιέρα της παράστασης “Οι 12 Ένορκοι“, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου στο Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας. Για μία ακόμα χρονιά, η υπέροχη αυτή μεταφορά ανοίγει την αυλαία της στο διψασμένο της κοινό, μετά από δυο χρόνια sold out παραστάσεις στο θέατρο Αλκμήνη
Όλα φαίνονταν αρκετά προσεγμένα προμηνύοντας το κοινό για μια δυνατή παράσταση- και όντως. Τα φώτα έσβησαν κατά τις 09:10 και η σκηνή άρχισε να παίρνει ζωή. Ας αναφερθούμε πρώτα στην υπόθεση. Πρόκειται για ένα δικαστικό δράμα, γνωστό από την αμερικανική τηλεταινία του 1954, στο οποίο δώδεκα ένορκοι συνεδριάζουν για να εκδώσουν την απόφαση σε μια υπόθεση ανθρωποκτονίας. Ένα 16χρονο αγόρι κατηγορείται για φόνο και αυτοί οι δώδεκα ένορκοι, άγνωστοι μεταξύ τους, θα πρέπει ομόφωνα να αποφασίσουν, αν η ζωή του κατηγορούμενου, αξίζει ή όχι να αφαιρεθεί με την ηλεκτρική καρέκλα. Τα πρόσωπα των δώδεκα αυτών ανδρών διαφέρουν ριζικά ως προς την προσωπικότητα και τον τρόπο σκέψης. Ο φανατισμός, ο εγωισμός και η ταύτιση των πρωταγωνιστών με την υπόθεση της ανθρωποκτονίας, είναι που θολώνει και μεταβάλλει συνεχώς την ετυμηγορία του καθένα, σχετικά με την αθωότητα ή μη του κατηγορουμένου.
Η σκηνοθετική ματιά είναι συγκλονιστικά ενδιαφέρουσα. Θα περίμενε κανείς πως μια παράσταση, δύο σχεδόν ωρών χρειάζεται δράση και εναλλαγή σκηνικών, ώστε να κρατήσει το ενδιαφέρον του θεατή ως το τέλος. Ωστόσο εδώ δεν έχουμε καμία εναλλαγή σκηνικού, προσώπων ή ενδυματολογική, όμως ο θεατής δεν αισθάνεται ούτε για ένα λεπτό ότι χρειάζεται κάτι από τα παραπάνω. Η δράση δεν λείπει καθόλου από το έργο, μέσα από τις συγκρούσεις των χαρακτήρων χτίζεται ένταση και δραματικότητα. Θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει την σκηνοθεσία μινιμαλιστική, καθώς το σκηνικό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού η προσοχή του κόσμου εστιάζει στις έντονες συγκρούσεις μεταξύ των χαρακτήρων και δίνεται βάση στις υπέροχες ερμηνείες που έκαναν τον κάθε χαρακτήρα μοναδικό των άλλων.
Μέσα από τις διαφορετικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις της υπόθεσης, ο θεατής μη έχοντας προηγουμένως κάποια πληροφορία, πέραν του τι πρόκειται να κάνουν αυτοί οι 12 άνθρωποι, μαθαίνει λεπτομερώς την κάθε πτυχή της ιστορίας και κάθε φορά που ακούγεται η πρόταση “έχουμε αίτηση για νέα ψηφοφορία”, ο ίδιος ο θεατής ψηφίζει και εκείνος μέσα του “ένοχος” ή “αθώος”.
Είναι βασικό νομίζω να σταθεί κανείς και στο κοινωνικό ζήτημα της ηλεκτρικής καρέκλας, μιας και τον τελευταίο καιρό έχει επανέλθει η συζήτηση σε κάποια κράτη. Το έργο δεν χτίζει μόνο μια άρτια υπόθεση, αλλά θέτει ερωτήματα στον καθένα προσωπικά για το τι είναι ζωή και αν έχει κάποιος δικαίωμα να την αφαιρέσει για τον οποιονδήποτε λόγο . Η άρνηση ενός ανδρός να ψηφίσει θετικά στην ετυμηγορία ενοχής, βάζει σε σκέψεις 11 ακόμα πρόσωπα τελείως διαφορετικής νοοτροπίας , τα οποία δεν φαίνεται να υπολόγιζαν αρχικά και τόσο την ζωή ενός άλλου ανθρώπου. Η αλήθεια είναι πως αυτό που κάνει το έργο μοναδικό στο είδος του και που το έχει φτάσει στα 3 χρόνια επιτυχίας είναι ο τρόπος σύλληψης και παρουσίασης της υπόθεσης, καθώς δεν είναι μόνο οι ηθοποιοί που ταλαντεύονται καθ΄όλη την διάρκεια της παράστασης, αλλά και ο κόσμος που παρακολουθεί. Αν και δεν μαθαίνουμε ποτέ, αν το παιδί ήταν πράγματι αθώο ή ένοχο, στο τέλος όλοι μέσα μας ξέρουμε τι ήταν για μας αυτό το παιδί, το οποίο ουδέποτε είδαμε στη σκηνή και ουδέποτε γνωρίσαμε, αλλά μας σκιαγραφήθηκε ο χαρακτήρας και η δράση του μέσα από την εξιστόρηση των γεγονότων και την παρουσίαση των στοιχείων των δώδεκα πρωταγωνιστών. Η απόφαση λοιπόν είναι του καθένα ξεχωριστή και αντικειμενική αφού μέχρι το τέλος γνωρίζουμε όσα στοιχεία μας είναι απαραίτητα για να επιλέξουμε την δική μας ετυμηγορία.
Για μένα η παράσταση αυτή είναι αδύνατο να χαρακτηριστεί με λόγια γιατί αυτό που σου αφήνει είναι συναισθήματα. Οι ερμηνείες ήταν καταπληκτικές, οι ηθοποιοί ζούσαν τον ρόλο τους με μοναδικό τρόπο και αυτό είναι κάτι που το κοινό αισθάνθηκε. Η φυσικότητα των κινήσεων τους, έκανε το αδιάλλακτο σκηνικό εναλλασσόμενο και ενδιαφέρον. Ο κάθε χαρακτήρας, όντας διαφορετικός και εξίσου σημαντικός έκανε το κοινό να ταυτίζεται και έτσι ο οποιοσδήποτε μπορούσε να βρει το “άλλο του μισό”, αφού δεν πρόκειται απλά για 12 ενόρκους, αλλά για 12 εκπροσώπους διαφορετικών κοινωνικών αντιλήψεων και σταθερών.
Συνοψίζοντας, έχουμε μια υπέροχη παράσταση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο σκηνοθετικό, όσο και ερμηνευτικό ανταποκρινόμενη στην σημερινή εποχή. Παρά το ότι τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα κατά την δεκαετία του ’90 φανερώνει σύγχρονες κοινωνικές πτυχές και ζητήματα. Για μένα μια παράσταση με τόσο ενδιαφέρον εικαστικό και κοινωνικό είναι κάτι παραπάνω από προτεινόμενη.
Συντελεστές
Κείμενο: Reginald Rose
Μετάφραση / Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη
Δραματουργική Επεξεργασία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη & Νότης Παρασκευόπουλος
Σκηνικά: David Negrin
Κοστούμια: Κική Μήλιου
Κίνηση: Χριστίνα Φωτεινάκη
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Περού
Promo video: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη
Φωτογραφία: Γιάννης Βελισσαρίδης/Γιάννης Πρίφτης
Γραφιστική επιμέλεια: Σπύρος Δαπέργολας
Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Μαγδαληνή Παλιούρα
Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Κωνσταντέλλου
Βοηθός ενδυματολόγου: Δανάη Ανεζάκη
Επικοινωνία: Άντζυ Νομικού
Παραγωγή: A PRIORI
Οι Ένορκοι είναι
Χριστόδουλος Στυλιανού, Τρύφων Καρατζάς, Θανάσης Κουρλαμπάς, Γιώργος Γιαννόπουλος, Περικλής Λιανός, Βασίλης Παλαιολόγος, Χάρης Μαυρουδής, Μανώλης Ιωνάς, Απόλλων Μπόλλας, Αλέξανδρος Πέρρος, Κωνσταντίνος Μουταφτσής, Αυγουστίνος Κούμουλος
Παίζουν οι μουσικοί
Διονύσης Βερβιτσιώτης – 1ο βιολί
Μιχάλης Βρέττας – 2ο βιολί
Ηλίας Σδούκος – βιόλα
Μιχάλης Πορφύρης – βιολοντσέλο
Κώστας Πατσιώτης – κοντραμπάσσο
Ίρις Νικολάου – πιάνο
Γιώργος Περού – ηλ. Κιθάρα (ενορχήστρωση/διεύθυνση ορχήστρας)
Σοφία Θρουβάλα
Latest posts by Σοφία Θρουβάλα (see all)
- Είδαμε την παράσταση “10 Μικροί Νέγροι” της Αγκάθα Κρίστι στο θέατρο “Eliart” - 12 Φεβρουαρίου 2017
- Είδαμε την παράσταση “Ιraq – 9 τόποι επιθυμίας” σε σκηνοθεσία Μαρίας Τσαρούχα στο “Εργοτάξιον” - 20 Δεκεμβρίου 2016
- Γνωρίζοντας την ανερχόμενη συγγραφέα και ηθοποιό Ειρήνη Κυδωνάκη - 12 Δεκεμβρίου 2016
Καμία κριτική