Είδαμε την “Μεταγωγή”, σε σκηνοθεσία Xρύσας Καψούλη, στο Μικρό Αργώ
Γράφει η Μπάτσου Αγγελική
Οι kallitexnes.gr παρακολούθησαν την “Μεταγωγή”, σε κείμενο Γιώργου Βέλτσου και σκηνοθεσία Xρύσας Καψούλη, στο Μικρό Αργώ (Δεύτερη Σκηνή Θεάτρου ΑΡΓΩ).
Από τις 18 Ιανουαρίου, το νέο έργο του Γιώργου Βέλτσου, ξεκίνησε το θεατρικό του ταξίδι με ξεκάθαρα πολιτικό χαρακτήρα ο οποίος αναδύεται μέσα από μορφές-καρικατούρες μιας ελληνικής πραγματικότητας όπως εκείνη διαμορφώθηκε έπειτα από τη Μεταπολίτευση.
Η ελληνική ιστορία, έπειτα από τον Εμφύλιο, είναι η μόνη σε σχέση με τις λοιπές χώρες της Ευρώπης, η οποία στιγματίζεται σε ύστερα χρόνια από την άνοδο της Χούντας και έπειτα από αυτή, την επικράτηση μιας άκρατης μορφής νεοφιλελευθερισμού η οποία τείνει να μεγεθύνει όλο και περισσότερο το χάσμα μεταξύ γενεών και νοοτροπιών. Η οικονομική, η οποία έγινε και κοινωνική, κρίση της τελευταίας δεκαετίας, μοιάζει κατά κάποιον τρόπο να επιτείνει αυτές τις διαφορές, τόσο σε πολιτισμικό, όσο και σε πνευματικό ή και καλλιτεχνικό επίπεδο.
Οι μεταβολές από θύμα σε θύτη, από δικαζόμενο σε δικαστή, από επαναστάτη σε οπαδό της καθεστηκυίας τάξης, μοιάζουν να χαρακτηρίζουν το ανθρώπινο DNA, το οποίο σε κάποιο σημείο της πορείας του στη ζωή ξεθωριάζει και ξεφτίζει σαν σημαία στον άνεμο των καιρών. Μέσα από την αλλαγή των χρόνων και των εποχών, όταν όλα αλλάζουν και ταυτόχρονα μένουν ίδια, έρχεται το σύγγραμμα αυτό και μεταθέτει όλο αυτόν τον πολιτικό προβληματισμό στο θέατρο. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του συγγραφέα, «Έγραψα τη Μεταγωγή για το- λαό των νεκρών- εμψυχώνοντας κι εγώ με τα κατάλοιπα της ζωής μου το λεγόμενο-θέατρο του θανάτου». Ποιος είναι όμως αυτός ο λαός των νεκρών; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι η ίδια η παράσταση, τα ερωτήματα, οι απαντήσεις και οι σκέψεις που δημιουργεί.
Η Μυρτώ Ρήγου, αρχοντική, απόμακρη μα ταυτόχρονα απόλυτα ανθρώπινη, παραδίδει μαθήματα ερμηνείας. Λιτή και δωρική, συμπληρώνει με τον πιο αρμονικό τρόπο το θηλυκό γιανγκ ενός παζλ το οποίο ψάχνει να βρει τόσο τα δικά του χαμένα κομμάτια όσο και εκείνα του κόσμου γύρω του.
Υπόθεση
Ένα νεαρό ζευγάρι κομμουνιστών επαναστατών, ξεφεύγοντας τη στιγμή της μεταγωγής τους, βρίσκει καταφύγιο στο κλειστό σπίτι ενός δεύτερου γηραιότερου ζευγαριού, τέως επαναστατών, το οποίο ξεχασμένο από τον χρόνο, μοιάζει να βυθίζεται όλο και πιο πολύ με στη σιωπηλή ήττα των άλλοτε ιδανικών του. Η παλιά γενιά, σε απόλυτη σύγκρουση με τη νέα. Σε αυτό το παιχνίδι του θανάτου υπάρχει νικητής και χαμένος, ή κάθε νίκη και ήττα τελικά οδηγεί σε ένα αναπόφευκτο τέλος χάνοντας εντελώς τη σημασία της ως ουσία;
Κριτική
Το θεατρικό αυτό αποτελεί μια σύγκρουση. Η παλιά γενιά ενάντια στη νέα γενιά. Η ύπαρξη του νέου ζευγαριού θα μπορούσε να ερμηνευτεί επίσης ως μια συγγραφική προβολή σε έναν νοητό χωροχρόνο των ίδιων ανθρώπων οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με τον εαυτό τους σε κάποια κρίσιμη καμπή της ιστορίας. Τελικά, δεν έχει τόσο σημασία η ερμηνεία της παρουσίας των τεσσάρων ανθρώπων, όσο ο ρόλος τους μέσα στο ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο μιας σύγχρονης πλέον Ελλάδας.
Αν το κλειστό, κλειδωμένο τόσο μέσα όσο κι έξω, σπίτι, συμβολίζει τις αποσταμμένες ψυχές των ανθρώπων που έχουν συνθηκολογήσει σε γεγονότα και καταστάσεις που δεν μπορούν να αλλάξουν, άλλο τόσο η ορμή και το πάθος των νεότερων έρχεται να μας θυμίσει ότι πάντοτε κάποιοι θα έρχονται για να ταράξουν τα νερά και να πάνε την ιστορία ένα βήμα παραπέρα. Θα τα καταφέρουν άραγε σε έναν τόπο που οδηγεί σε αδιέξοδο; Στο υπέρτατο, ανώτατο αδιέξοδο του θανάτου. Του θανάτου κάθε ιδέας, ελπίδας και ιδανικού. Ιδού, τα ερωτήματα και οι απαντήσεις που τίθενται μέσω αυτής της απόλυτα εσωτερικής παράστασης.
Με τη βοήθεια των θεατρολόγων Σπύρου Μπέτση και Αλέξανδρου Λούμα, η σκηνοθέτιδα της παράστασης Χρύσα Καψούλη, στήνει μια σύγχρονη, σχεδόν ποιητική ελεγεία γεμάτη βαθιά νοήματα και ιδέες που κινούνται στη σφαίρα της πολιτικής φιλοσοφίας. Mέσω επιτοίχιων προβολών, μιας παρτίδας σκακιού, βιβλίων, παλιών αντικειμένων, σκοταδιού, μέσα σε ένα διάλογο ατέρμονων αναμνήσεων και ιδεολογικής κόντρας, τέσσερις άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι τόσο μεταξύ τους όσο και με τον ίδιο τους τον εαυτό. Μέσα από δαιδαλώδεις συζητήσεις που όσο εξαπλώνονται άλλο τόσο τονίζουν τα αδιέξοδα, η σκηνοθέτιδα μας προσφέρει μια απόλυτα σοβαρή, βαθιά φιλοσοφημένη παράσταση. Σίγουρα ένα αποτέλεσμα το οποίο προβληματίζει και δεν προορίζεται σε κοινό το οποίο ψάχνει κάτι ελαφρύ για να περάσει απλά την ώρα του. Το θέατρο, πέρα από ψυχαγωγία, είναι και προβληματισμός. Σε αυτό ακριβώς το στοιχείο, πατάει και η παράσταση αυτή. Ποιότητα, ουσιαστικότητα και μινιμαλισμός. Ιδού η ψυχή της σκηνοθεσίας της Χρύσας Καψούλη. Μπράβο της για όλο αυτό.
Στον πιο μεστό του ρόλο ως τώρα, ο Βαγγέλης Παπαδάκης, μέσα από αυτό το θεατρικό κατορθώνει να ξεδιπλώσει με έναν βαθύ και αναλυτικό τρόπο έναν χαρακτήρα ο οποίος κρατά επάνω του ως συμβολισμό ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής πραγματικότητας.
Ο Βαγγέλης Παπαδάκης και η Μυρτώ Ρήγου ως το “παλιό”, κατορθώνουν να περάσουν όλο το γκρίζο κλίμα μιας βαλτωμένης ζωής η οποία έχει πετάξει τα κλειδιά διαφυγής της από το παράθυρο. O άντρας, σκυφτός, με το κεφάλι προς τα κάτω, στροβιλίζεται γύρω από μια μαυροφορεμένη φιγούρα σύγχρονης τραγωδίας η οποία είναι η γυναίκα. Ο ένας συμπληρώνει τέλεια σε νοητικό επίπεδο, τον άλλο. Ακόμα και μέσα από τις διενέξεις τους, η κοινή ζωή και τα κοινά βιώματα, τους δένουν με τα πιο στιβαρά αόρατα δεσμά προς ένα μέλλον χωρίς μέλλον.
Στον πιο μεστό του ρόλο ως τώρα, ο Βαγγέλης Παπαδάκης, μέσα από αυτό το θεατρικό κατορθώνει να ξεδιπλώσει με έναν βαθύ και αναλυτικό τρόπο έναν χαρακτήρα ο οποίος κρατά επάνω του ως συμβολισμό ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής πραγματικότητας. Στο πλευρό του του τόσο ταλαντούχου αυτού καλλιτέχνη, η Μυρτώ Ρήγου, αρχοντική, απόμακρη μα ταυτόχρονα απόλυτα ανθρώπινη, παραδίδει μαθήματα ερμηνείας. Λιτή και δωρική, συμπληρώνει με τον πιο αρμονικό τρόπο το θηλυκό γιανγκ ενός παζλ το οποίο ψάχνει να βρει τόσο τα δικά του χαμένα κομμάτια όσο και εκείνα του κόσμου γύρω του. Δύο ερμηνείες οι οποίες παγιδεύουν το βλέμμα, κόβουν την ανάσα και διδάσκουν μαθήματα ηθοποιϊας. Υποδύονται με τέλειο τρόπο τους ελεύθερους φυλακισμένους, τους δεσμώτες οι οποίοι ξέχασαν για ποιο λόγο κάποτε πολέμησαν. Εξαιρετικοί και οι δύο, τους αξίζουν συγχαρητήρια για την προσπάθειά τους σε ένα τόσο απαιτητικό κείμενο και θεατρικό! Τους ευχόμαστε καλή συνέχεια και πάντα ο δρόμος να τους οδηγεί σε αντίστοιχες, ποιοτικά ανώτερες επιλογές.
O Χρήστος Κίτσιος και η Εμμανουέλλα Κοντογιώργου-Οικονόμου, είτε ως ηχώ του παρελθόντος σε ένα ταξίδι στο παρόν, είτε ως δύο έτεροι νέοι άνθρωποι, με πάθος, βία και ταχύτητα, εδραιώνουν την παρουσία και τις ιδέες τους στο θεατρικό αυτό. Όντας σε αρμονία και ταυτόχρονα σε αντιπαράθεση τόσο μεταξύ τους όσο και με τους λοιπούς πρωταγωνιστές, μας προσφέρουν δύο εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ερμηνείες, λιτές και ουσιαστικές, απαλλαγμένες από κραυγαλέες υπερβολές ή άλλου είδους φιοριτούρες. Ως νέοι άνθρωποι, σμιλεμένοι επαναστάτες, έρχονται να ταράξουν τα νερά και να αντιληφθούν τα προσωπικά τους γυμνά αδιέξοδα προς έναν δρόμο που η κάθε μεταγωγή οδηγεί σε μια άλλη φυλακή. Τους ευχαριστούμε για την όμορφη απόδοση του εκάστοτε ρόλου και τους ευχόμαστε τα καλύτερα.
Απόλυτα εναρμονισμένα με την σκιώδη, υποβλητική μορφή του θεατρικού, είναι τόσο τα σκηνικά όσο και τα κοστούμια, δημιουργίες του Σπύρου Γκέκα. Το ίδιο ισχύει και για τη μουσική του Μιχάλη Τσίχλη. Κάτω από τους ήχους της, λιτά έπιπλα δωματίου, ένα μεγάλο ξύλινο τραπέζι με εξαγνιστικό λευκό γάλα και οι φιγούρες ντυμένες σύμφωνα με το πνεύμα των καιρών που συμβολίζουν. Οι φωτισμοί του Χρήστου Μπαλαγιάννη έρχονται σε πλήρη αρμονία και εικαστική σύμπραξη με το visual art των COM.ODD.OR & Βασίλη Σκέντζα. Εναλλαγές φωτός-σκιάς και σκηνών γυρισμάτων έρχονται να επεκτείνουν την πλοκή σε διαφορετικές οπτικές και διαστάσεις. Ποιοτικό αποτέλεσμα από όλους τους παραπάνω συντελεστές, το οποίο καταδεικνύει την εργασία και το ταλέντο τους. Τους ευχαριστούμε ιδιαίτερα για όλο αυτό.
Η “Μεταγωγή”, δεν είναι ένα ελαφρύ, εύκολο, εύπεπτο θεατρικό. Και αυτό γιατί, η ουσιαστική αλήθεια των πραγμάτων και η αξία της έχει βάθος και ηθικό βάρος. Στο αντίπαλο δέος της κάθε είδους καλλιτεχνικής “ελαφρότητας”, η παράσταση αυτή αποτελεί ένα κάλεσμα της μνήμης, μια υπενθύμιση του τώρα και της ελληνικής πραγματικότητας ως έχει, χωρίς να προβάλλει δικαιολογίες ή να προσπαθεί να χρυσώσει κανενός το χάπι. Είναι ένα δημιούργημα απόλυτα αληθινό και ειλικρινές. Με αυτή τη λογική, μπορείτε να πάτε να παρακολουθήσετε ένα ποιοτικό δείγμα καθαρά πολιτικού θεάτρου.
Συντελεστές παράστασης
Κείμενο: Γιώργος Βέλτσος
Σκηνοθεσία: Χρύσα Καψούλη
Σκηνικό-Κοστούμια: Σπύρος Γκέκας
Μουσική: Μιχάλης Τσίχλης
Visual Art: COM.ODD.OR & Βασίλης Σκέντζας
Φωτισμοί: Χρήστος Μπαλαγιάννης
Βοηθοί Σκηνοθέτη, Θεατρολόγοι: Σπύρος Μπέτσης, Αλέξανδρος Λούμας
Ερμηνεύουν οι: Βαγγέλης Παπαδάκης, Μυρτώ Ρήγου, Χρήστος Κίτσιος, Εμμανουέλλα Κοντογιώργου-Οικονόμου
Φωτογραφίες: Πέτρος Σοφικίτης
Marketing & Οργάνωση Παραγωγής: Άρης Σομπότης
Επικοινωνία θεάτρου ΑΡΓΩ: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου
Curator πλατφόρμας A Small Argo full of Art: Χρύσα Καψούλη
Παραγωγή: Καλλιτεχνική Εταιρεία Θεάτρου ΑΡΓΩ
Αγγελική Μπάτσου
Σ’όλο τον κόσμο τελικά δεν μπόρεσα να πάω...κατόρθωσα όμως να φανταστώ και να χαράξω τα ίχνη αυτού μέσα από ταμονοπάτια της ποίησης,της λογοτεχνίας και της φαντασίας. Αγαπημένος μου συγγραφέας ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε,αγαπημένος ποιητής ο Ουϊλιαμ Μπλέϊκ,ο Μπωντλαίρ και ο Απολιναίρ, αγαπημένος ζωγράφος ο Βαν Γκογκ και ο Γκουστάβ Κλιμπ.
Latest posts by Αγγελική Μπάτσου (see all)
- Συνέντευξη στη θεατρική ομάδα της παράστασης “Το αίμα νερό γίνεται” - 9 Μαΐου 2023
- «Δε μείναν λόγια», το νέο τραγούδι, της ερμηνεύτριας Ζωή Λιαντράκη - 28 Απριλίου 2023
- Συζητώντας με την τραγουδοποιό κι ερμηνεύτρια,Κατερίνα Ντίνου - 22 Απριλίου 2023
Καμία κριτική